Trái ngược với cảnh báo của một số chuyên gia rằng làn sóng dịch thứ sáu do corona vi-rút sẽ tấn công Nhật Bản vào mùa đông năm nay có thể vượt qua quy mô của đợt thứ năm vào mùa hè, vốn chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ của số bệnh nhân COVID-19 và áp lực lên hệ thống y tế. Trí tuệ nhân tạo (AI) gần đây đã đưa ra những dự đoán thú vị rằng Tokyo có thể ghi nhận 370 trường hợp mới mỗi ngày ở đỉnh của làn sóng dịch thứ sáu, tương đương với đợt sóng đầu tiên vào mùa xuân năm 2020.
Các ca nhiễm mới hàng ngày vẫn ở mức thấp ở Nhật Bản trong thời gian gần đây, nhưng liệu các ca nhiễm COVID-19 có thể được kiểm soát mà không có một đợt bùng phát nào khác không?
Số lượng ca nhiễm mới COVID-19 hàng ngày trên toàn quốc của Nhật Bản, vượt quá 25.000 tại một thời điểm trong đợt thứ năm, đã giảm xuống chỉ còn 77 vào ngày 24 tháng 11, tương đương mức giảm khoảng 99%. Vào ngày 24 tháng 11, Tokyo chỉ ghi nhận 5 ca nhiễm mới, mức thấp nhất trong năm nay.
Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng làn sóng thứ sáu sẽ tồi tệ hơn làn sóng thứ năm. Chính phủ trung ương cũng đang giả định rằng dịch sẽ có thể tăng gấp đôi so với làn sóng thứ năm. Việc chuẩn bị cho làn sóng thứ sáu bao gồm việc củng cố hệ thống y tế sao cho đến cuối tháng 11 có thể đảm bảo 37.000 giường bệnh, tức tăng hơn 30% số giường bệnh so với đợt thứ năm.
Giữa lúc này, những dự đoán của một AI được phát triển bởi nhóm của Giáo sư Akimasa Hirata tại Viện Công nghệ Nagoya đang thu hút sự chú ý. Để đưa ra ước tính, nhóm nghiên cứu đã cho AI ghi nhớ các dữ liệu như: hiệu quả của vắc-xin, các đợt bùng phát trong quá khứ, lịch trình của các kỳ nghỉ lớn ở Nhật Bản và các yếu tố khác…
Đối với Tokyo, AI dự đoán rằng các ca lây nhiễm mới hàng ngày sẽ tiếp tục ở mức 50 hoặc ít hơn trong thời gian còn lại của năm, với mức tăng bắt đầu vào khoảng cuối năm 2021 do các bữa tiệc cuối năm và người dân trở về quê hương của họ. Mặc dù vậy, người ta ước tính mức đỉnh sẽ là 370 vào giữa tháng 1 năm 2022.
“Điều kiện tiên quyết là chúng tôi phải tiếp tục các biện pháp chống lại sự lây nhiễm, chẳng hạn như đeo khẩu trang, nhưng tác động của việc tiêm chủng là rất đáng kể. Không chỉ ở Tokyo mà còn trên quy mô toàn quốc”- Hirata nói.
Tiêm chủng đợt ba bắt đầu từ tháng 12 được coi là chìa khóa để kiểm soát tình trạng lây nhiễm. Nếu không có các mũi tiêm nhắc lại, AI dự đoán rằng sự suy giảm hiệu quả của vắc xin sẽ khiến số lượng các ca nhiễm tăng quy mô tương đương với đợt thứ năm.
Hirata nói, “Nếu đợt tiêm chủng thứ ba bắt đầu vào ngày 1 tháng 12 như đã định, chúng tôi có thể ngăn ngừa dịch bệnh lây lan mà không làm giảm hoạt động của con người quá nhiều. Nhưng điều quan trọng là phải tiếp tục thực hiện các biện pháp đối phó với lây nhiễm, vì vậy nếu chúng ta có thể vượt qua mùa đông này, chúng ta có thể tiến gần hơn đến việc chấm dứt đại dịch. “
Trên thực tế, AI đã dự đoán thành công sự sụt giảm nhanh chóng của các ca bệnh mới kể từ đợt thứ năm vào mùa hè năm nay, khi số lượng ca bệnh hàng ngày ở Tokyo vượt quá con số 5.000. Trong thời gian cao điểm của ca nhiễm vào ngày 12 tháng 8, Shigeru Omi, người đứng đầu ban chuyên gia của chính phủ, đã yêu cầu công chúng “giảm 50% di chuyển” để kiểm soát tình trạng lây nhiễm.
Nhưng vào thời điểm đó, Hirata chỉ ra rằng ngay cả khi không giảm di chuyển, số ca COVID-19 hàng ngày sẽ giảm nhanh chóng sau ngày 10 tháng 9 và đến khoảng ngày 6 tháng 10, số ca mắc mới của Tokyo sẽ giảm xuống 210. Cuối cùng, ngày 6 tháng 10 ghi nhận 149 ca nhiễm.
Tuy nhiên, nhìn ra thế giới, đại dịch không thể nói là đã kết thúc. Một báo cáo của Tổ chức Y tế Thế giới công bố ngày 14 tháng 11 cho thấy có khoảng 3,3 triệu ca nhiễm mới mỗi tuần, tăng so với bảy ngày trước đó. Khoảng 50.000 ca tử vong mỗi tuần được báo cáo.
Trong báo cáo ngày 14 tháng 11, Mỹ có số ca mắc mới hàng tuần nhiều nhất với 550.684 ca, tăng 8% so với tuần trước. Tiếp theo là Nga với 275.579 (ngang với tuần trước), Đức với 254.436 (tăng 50% so với tuần trước), Anh với 252.905 (bằng với tuần trước) và Thổ Nhĩ Kỳ với 180.167 (giảm 9% so với tuần trước).
Atsuo Hamada, một giáo sư được bổ nhiệm đặc biệt tại Đại học Y Tokyo và là một chuyên gia về các bệnh truyền nhiễm, cho biết “Các quốc gia đang trải qua sự gia tăng số ca nhiễm là vì ảnh hưởng của mùa đông đang đến. Người ta tin rằng corona vi-rút lây lan nhiều hơn vào mùa đông.”
Mặc dù AI dự đoán một đợt bùng phát tương đối nhỏ, nhưng giáo sư Hamada nhấn mạnh: “Chúng ta cũng nên chuẩn bị cho đợt bùng phát thứ sáu ở Nhật Bản.”
Theo: Mainichi Shimbun – Bản gốc tiếng Nhật của Naomi Hayashi; Ảnh bìa: https://www.bloomberg.com
