Syphon tại Nhật được nâng tầm trở thành nghệ thuật pha chế
Vào những năm 1800, người dân châu Âu nhận ra một thực tế là pha cà phê với nước ở nhiệt độ cao sẽ làm giảm đi hương vị của hạt cà phê, chính vì thế mà họ bắt đầu tìm kiếm những phương pháp pha chế thay thế. Năm 1830, Syphon lần đầu xuất hiện tại Đức, tuy nhiên, dụng cụ này chỉ thực sự được phổ biến rộng rãi sau năm 1940 khi một bà nội trợ người Pháp bắt đầu cải tiến nó và bán ra thị trường.
Cùng với những chuyến buôn của thương nhân châu Âu, những bước chân xâm lược với mong muốn mở rộng lãnh thổ, Syphon theo đó mà du nhập đến nhiều quốc gia khác, trong đó có Nhật Bản. Dụng cụ pha chế độc đáo này đến với xứ hoa anh đào từ những năm 1950, bắt đầu từ khu vực Kyoto và được cải biến thành một môn nghệ thuật độc đáo, thú vị và tuyệt vời. Cho đến hôm nay, ở Kyoto vẫn còn quán cà phê Hanafusa East, nơi giữ nguyên phong cách cũng như những dụng cụ pha chế Syphon từ thời đó.
Syphon là một phương pháp pha chế cà phê phổ biến tại các quán cà phê tại Nhật Bản cũng như được phục vụ ở nhiều nhà hàng, khách sạn lớn ở đất nước này. Quá trình pha chế cà phê bằng Syphon được xem như một “cuộc diễu hành” của tất cả những giác quan của người xem và cả các barista, từ thị giác, thính giác đến vị giác, khứu giác. Bởi vì độ phức tạp cũng như tính thưởng thức của phương pháp pha chế này mà các Syphonista (danh từ dành cho những barista chuyên về Syphon) tại Nhật Bản còn có hẳn những cuộc thi hằng năm để phô diễn kỹ năng của mình.
Các Syphonista tại Nhật Bản không chỉ đơn thuần pha cà phê theo cách truyền thống mà họ đã tự mình sáng tạo ra rất nhiều những cách pha chế, những công thức khác nhau để cho ra đời một tách cà phê Syphon ngon lành, chất lượng. Đặc biệt, trong quy trình pha chế bằng Syphon của người Nhật có một bước là sử dụng thìa tre để khuấy cà phê trong phễu thủy tinh để cà phê có thể thẩm thấu một cách hiệu quả. Điều này được ví như việc sử dụng đũa trong văn hóa ăn uống của người Nhật, tinh tế, gọn gàng và đầy kỹ thuật. Làm sao để có thể khuấy đúng và đủ, nên khuấy theo chiều như thế nào, tất cả đều yêu cầu kiến thức cũng như kỹ năng của các Syphonista Nhật Bản. Pha chế cà phê tại Nhật Bản, đặc biệt là pha chế bằng Syphon hoàn toàn không đơn giản chỉ là việc cho nước và cà phê vào sau đó đun lên mà đó là cả một quá trình đòi hỏi nhiều kiến thức, từ việc chuẩn bị hạt cà phê, đo đếm lượng nước, định lượng cà phê, tính thời gian đun, thời gian thẩm thấu,… tất cả đều là nghệ thuật, một thứ nghệ thuật đầy học thuật và tinh tế của người Nhật.
Khi pha cà phê cũng là một thí nghiệm khoa học
Dù trải qua nhiều thập kỷ ra đời và phát triển, đồng thời cũng có nhiều cải biến, hiệu chỉnh khác nhau cho quá trình chuẩn bị để pha chế cà phê bằng phương pháp Syphon nhưng nguyên tắc cơ bản là dựa trên nguyên lý bay hơi của nước dường như vẫn không hề thay đổi. Với nguyên lý thẩm thấu ngược, khi nước được đun nóng ở nhiệt độ đủ cao sẽ sôi và đẩy hơi nước lên trên, hay còn được gọi là nguyên lý thẩm thấu ngược. Khi một barista sử dụng Syphon để pha cà phê, bạn sẽ cảm giác như đang được nhìn thấy một nhà khoa học đang thực hiện một thí nghiệm phức tạp, tinh tế nhưng cũng vô cùng thú vị. Bởi lẽ Syphon trông chẳng khác nào một dụng cụ thí nghiệm với một bầu thủy tinh, một chiếc phễu thủy tinh và nguồn nhiệt, thường là đèn cồn hoặc bếp gas mini.
Bạn có thể tưởng tượng quá trình pha chế cà phê bằng Syphon sẽ diễn ra như thế này. Barista sẽ sử dụng đèn cồn hoặc bếp gas để đun sôi nước được đựng trong bầu thủy tinh, hơi nước sẽ theo ống thủy tinh đi qua chiếc phễu và thẩm thấu phần bột cà phê được đựng trong bình chứa bên trên, đọng lại thành các giọt cà phê. Quá trình đẩy hơi nước này sẽ tiếp diễn cho đến khi toàn bộ lượng nước trong bầu lúc ban đầu đã được đẩy hết lên phía trên và bạn gỡ bỏ nguồn nhiệt bằng cách tắt bếp hoặc đèn cồn. Trong suốt quá trình diễn ra này, các syphonista cần dùng một chiếc thìa tre để khuấy đều cà phê trong bình, sao cho cà phê có thể được thẩm thấu cách tốt nhất bằng cách được ngâm trọn vẹn trong nước nóng.
Khi thời gian để cà phê và nước nóng gặp nhau đủ “chín”, thường là từ 3 đến 5 phút, các Syphonista sẽ tiến hành ngắt nguồn nhiệt để quá trình thẩm thấu ngược bắt đầu diễn ra. Lúc này, hơi nóng không còn áp lực đẩy từ bầu thủy tinh lên trên nữa, toàn bộ nước cà phê sẽ thấm ngược trở lại bầu thủy tinh, còn bột cà phê sẽ được giữ lại bởi tấm lọc nên sẽ không rơi xuống dưới. Cuối cùng, các Syphonista sẽ từ tốn, nhẹ nhàng gỡ phễu thủy tinh ra và rót cà phê vào cốc để phục vụ.
Việc quan sát quá trình chiết xuất cà phê từ bình Syphon chắc chắn sẽ đánh thức hết thảy những giác quan của bạn, đồng thời bạn sẽ nhìn thấy rõ được sự kết hợp giữa khoa học và nghệ thuật thông qua quá trình này. Liệu có gì thích thú hơn việc ngắm nhìn và thưởng thức cà phê một cách trọn vẹn như thế này, nhỉ?
Tham khảo: kilala.vn
